علوم شناختی، حوزهای میانرشتهای است که دانشهای مختلف همچون عصبشناسی، روانشناسی، فلسفه ذهن و هوش مصنوعی را تلفیق میکند. در علوم شناختی “دادهکاوی” برای رصد گفتمان جامعه و درک عمومی جامعه از کرونا انجام شده است.
به نقل از خبربزار؛ علوم شناختی دانشی جدید در زمینه ذهن و مغز است که دانشآموختگان این رشته درخصوص ادراک، تفکر، حافظه، فهم زبان و سایر فرایندهای ذهنی به دانشی عمیق دست پیدا میکنند.
علوم شناختی، حوزهای میانرشتهای است که دانشهای مختلف همچون عصبشناسی، روانشناسی، فلسفه ذهن و هوش مصنوعی را تلفیق میکند که این حوزه در رشتههای فرعی مانند پزشکی، آموزش و پرورش، جامعهشناسی، سیاست، علوم اطلاعات، ارتباطات و رسانههای گروهی، مهندسی پزشکی، مهندسی فرمان و کنترل و حتی علوم دفاعی و جنگ کاربرد وسیعی پیدا کرده است.
این حوزه در کنار فناوری نانو، زیستفناوری و فناوری اطلاعات مجموعهای را میسازند که “فناوریهای همگرا” نامیده میشود. حوزههای دانش و فناوری نوین که انتظار میرود درکنار هم در آیندهای نزدیک زندگی بشر را به شدت دگرگون کنند. این حوزه در حدود 70 سال پیش شروع به رشد کرد اما در ایران نخستین تلاشها در این زمینه حدود 25 سال پیش شکل گرفت که دکتر “کارول لوکاس” استاد برجسته دانشکده فنی دانشگاه تهران در سال 1375 “پژوهشکده سیستمهای هوشمند” را در مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات تاسیس کرد.
این مجموعه 6 سال بعد “پژوهشکده علوم شناختی” نام گرفت و یکسال بعد نیز موسسه دیگری با همین نام یعنی پژوهشکده علوم شناختی در کشور تشکیل شد که البته به نظر میرسد رویکرد زبانشناسی و روانشناسی و به طور کلی علوم انسانی در آن قویتر باشد؛ در سال 1390 شورای عالی انقلاب فرهنگی با تصویب سند نقشه جامع علمی کشور، حوزه علوم شناختی را به عنوان اولویت الف علمی کشور ذکر و معرفی کرد؛ یکسال بعد ستاد راهبردی توسعه علوم و فناوریهای شناختی در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تاسیس شد.
“علی نصرت” مدیر اجرایی ستاد توسعه علوم و فناوریهای شناختی در همین زمینه گفت: حوزههای مختلفی که عملاً علوم شناختی میتواند کمک کرده و اثرگذار باشد با توجه به اینکه وقایع اجتماعی برای افراد چطور معنا میشود و چطور میتوان در رفتارهای اجتماعی اثرگذار بود به کانون علوم شناختی باز میگردد که چطور وقایع پیرامونی برای ما معنا میشود و به همین ترتیب چطور میتوان توجه خود را به آنها جلب کنیم و چطور تصمیمگیری و قضاوت کنیم که همه اینها حوزههای مختلفی است که علوم شناختی به آن میپردازد.
نصرت با اشاره به موضوع دادهکاوی هوشمند به توان شناختی گفت: این دادهکاوی برای رصد گفتمان جامعه و درک عمومی جامعه از کرونا است و اینکه پیشنهادهایی به مقامات تصمیمگیرنده نیز ارائه کنیم و اینکه در چه حوزههایی تاکید بیشتری باید صورت گیرد، چه حوزههای اثرگذاری دارد و چطور میشود رفتار عمومی اجتماعی را رصد کرده و شناسایی کرد.
مدیر اجرایی ستاد توسعه علوم و فناوریهای شناختی گفت: چند سالی است که رایزنیهای ما با آموزش و پرورش برای شناخت و درک بهتر علوم شناختی و گنجاندن آن در کتابهای درسی شروع شده است. گاهی اوقات ممکن است به صورت ویژه و مستقیمتر در بحث روانشناسی حوزه متوسطه شماره 2 گنجانده شود و گاهی نیز ممکن است علوم شناختی کمک میکند تا چطور بهتر درسهای ریاضی، فیزیک، علوم انسانی بفهمیم که در هر دو روش عملاً رایزنیها و همکاریهایی شکل گرفته است تا هم دانشآموزان اطلاعات بیشتری داشته باشند و هم به معلمان عزیز کمک کنیم تا بهتر در کلاس درسها تدریس کنند.